Mây xám

1. “Cho em một ngày, một ngày thôi. Một ngày không khắc khoải chờ đợi, một ngày đôi chân, đôi chân không mệt mỏi, một ngày không có lá thu rơi”. Tôi vào Đinh lúc trời vừa xâm xẩm rắc những hạt mưa đầu tiên, báo hiệu một chuỗi những thất thường của Sài Gòn mùa lạnh. Nước thấm qua mái tóc, chảy thành từng giọt dài kì quặc trên chiếc áo chemise trắng. Một ngày lạnh buốt và ẩm ướt. Quán đông hơn bình thường, những con người ngồi lặng lẽ hơn, tiếng guitar mộc của cô gái có đôi mắt xám chứa những nỗi buồn không giấu giếm. Vẫn là Đinh của riêng tôi trong những ám ảnh xa vời về em, về ngày xưa, về những nỗi nhớ không tên và có tên.

2. Tôi đã thôi buồn, điều đó không phải là tôi đã quên một người, chỉ đơn giản là người ta không thể ở nguyên một chỗ quá lâu. Nghiệm ra điều này cũng mất khá nhiều thời gian, có một giai đoạn tôi không dám đối diện với nỗi buồn của mình. Mỗi sáng thức dậy mặc vội một chiếc chemise bất kì rồi bắt bus đến trường, cắm đầu vào những bài giảng trên lớp, chờ đợi những giờ đồng hồ tẻ nhạt trôi qua. Tôi từ chối những buổi café cuối tuần với Khoa, giả vờ bận rộn khi được thông báo một cuộc họp mặt bạn bè. Tôi đặt hết những thứ về em vào một chiếc hộp, cất vào trong ngăn kéo và khóa lại. Tôi không đặt chân đến Đinh nữa. Lúc ấy tôi 23 tuổi và tôi nghĩ nếu ném nỗi buồn vào một góc nào đó thật sâu trong trái tim và thôi nghĩ về nó, như thế mình sẽ không còn đau nữa. Nhưng tôi đã nhầm, nỗi buồn vẫn len lỏi vào những lối mà người ta ít ngờ nhất. Đó là vết bụi mờ kì quặc để lại trên chiếc bàn nâu gụ gần cửa sổ, nơi từng có ảnh một cô gái đang cười, mắt nhìn xa xăm lên bầu trời mà biết bao lần tôi ước mình có thể hiểu được một phần cái nhìn ấy. Đó là những kẽ hở giữa những ngón tay trong đôi bàn tay tôi lạnh buốt mỗi khi đông về, đã quen có một bàn tay khác, bé nhỏ nhưng ấm áp lạ lùng đan vào. Đó là khi tôi bước nhanh hơn trên con đường mà tôi và em thường đi, mắt nhìn thẳng nhưng trái tim hướng về mọi phía tìm kiếm cái bóng dáng thân thuộc rồi lại thất vọng thu về mình điều không mong muốn. Cuộc sống của tôi những ngày không em như một khối rubic mất dần những ô vuông, để lộ bên trong cái khối đen vô hồn và xấu xí mà chẳng ai muốn cầm lên hoặc ngắm nghía. Họ chỉ muốn vứt ngay chúng đi.

3. Gọi một cốc café nóng, tôi đi dần vào góc khuất nhất của Đinh, nơi có những chiếc kệ dài chứa những chiếc cốc nhiều màu. Chúng được khắc lên những cái tên hoặc nickname ngồ ngộ cùng vài bức ảnh kỉ niệm. Chợt tôi nhận ra chiếc cốc màu xám lọt thỏm giữa những chiếc cốc khác, trông cô đơn và mỏng manh quá. Cậu bồi bàn gật đầu thật khẽ khi nhận ra khách quen. Đặt cốc café xuống bàn một cách bình thản, cậu nói:

- Ngày càng nhiều cốc hơn, nhưng đó vẫn là chiếc cốc xám duy nhất.

Tôi cười nhẹ, đưa tay mân mê những đám mây trắng nhạt trang trí trên cốc:

- Với cô ấy, màu xám là màu của bình yên và tự chủ, để cô ấy không gục ngã một cách dễ dàng.

- Cô ấy chấp nhận sự thật và đấu tranh với nó đến cùng, chưa bao giờ nụ cười vắng trên khuôn mặt khi cô ấy khi ở Đinh. Giống như một luồng sinh khí mới, mà điều đó có ý nghĩa với khá nhiều người đến đây. Họ cảm thấy mình không khác biệt, dù có AIDS trong mình.

Rồi cậu lặng lẽ rời đi như mọi khi. Có lẽ quãng thời gian tiếp xúc với những con người đầy ắp tâm sự đã dạy cậu cách để người ta lại với không gian của riêng mình, với những hoài niệm khó có thể chia sẻ cùng ai.

Đinh chính là nơi tôi gặp em lần đầu. Một tối thứ 7 mùa hè nhiều năm về trước, khi tôi cùng Khoa – cậu bạn thân làm báo để lấy tư liệu về cuộc sống của những con người mắc cơn bệnh thế kỉ. “Họ không đáng sợ như người ta vẫn nói đâu Dương, cũng bình thường như tớ với cậu thôi”, Khoa vừa nói vừa nhìn tôi trấn an.

Cách bài trí ở Đinh khá lạ với hàng trăm những ngọn đèn nho nhỏ được đặt ẩn trên trần như bầu trời mùa hè nhiều sao, những dãy bàn được sắp xếp một cách lộn xộn đầy cố ý để từ bất cứ góc nào của Đinh cũng có thể quan sát được chiếc sân khấu nhỏ nơi để nhạc cụ mà chủ yếu là những cây guitar. Nhưng điều khiến chúng tôi tò mò nhất là hai chiếc kệ dài chia không gian Đinh thành 3 khu đều nhau, mỗi kệ chứa đầy những chiếc cốc sứ. Cậu bồi bàn mỉm cười thân thiện khi bắt gặp ánh nhìn của chúng tôi:

- Hai bạn đến đây lần đầu phải không? Đó là cốc của những khách quen của Đinh. Mỗi khi đến, họ sẽ dùng chiếc cốc của mình, rồi đặt lại vị trí cũ lúc về. Đó là sự gắn kết của họ với Đinh, ở đây hoàn toàn không kì thị hay phân biệt gì cả. May mắn là hai bạn đến đây vào ngày thứ 7 đấy.

Cậu ta chỉ tay về phía sân khấu, nơi một cô gái nhỏ đang sửa lại micro để sắp sửa bắt đầu chương trình. Không khí trong Đinh chợt lắng lại, mọi người đều hướng về cô gái với một sự thích thú kì lạ. Không để sự chờ đợi kéo dài thêm, một nụ cười phớt qua và cô bắt đầu nói, giọng hóm hỉnh và tự tin. Cô kể về hành tinh nhỏ nhất và xa nhất trong hệ mặt trời, sao Diêm Vương. Rất khó để ngắm nhìn sao Diêm Vương dù dùng kính viễn vọng. Nó thật bé nhỏ và trơ trọi. Thế nhưng, dù nhiều người bỏ qua, hoặc lờ nó đi thì sao Diêm Vương vẫn lặng lẽ, miệt mài hoàn thành vòng quay của mình. Với Diêm Vương, không hề có khái niệm bỏ cuộc. Một câu chuyện ẩn dụ rất hay, tiếng vỗ tay vang lên từ mọi phía. Cô gái mỉm cười, gật đầu chào thật nhẹ rồi kết thúc bằng một bài hát, bài Để dành theo phong cách Acoustic. “Một chút hương thơm còn lại. Một ánh mắt quen để lại. Một lối đi trên con hè nhỏ. Và mưa nắng hai mùa vẫn qua”. Ngay giờ phút ấy, một linh cảm mơ hồ lướt qua tôi, rằng tôi sẽ không quên cô gái này dễ dàng.

Và linh cảm ấy đã đúng…

Tôi trở lại Đinh ngay tối thứ 7 tuần tiếp theo, chọn chiếc bàn gần nhất với bục gỗ và chờ đợi cô đến. Nhưng người nói chuyện hôm đó lại là một người khác, ông chủ của Đinh. Ông thông báo Minh – tên cô gái – bị ốm, và ông sẽ thay cô một tối. Câu chuyện vẫn hay, nhưng dường như thiếu một điều gì đó cốt lõi. Rồi ông nhường sân khấu cho một cậu trẻ trình bày một bản nhạc cổ điển của Bach.

Chút thất vọng nhen nhóm trong tôi, lại một tối lạc lõng trôi qua. Định bụng sẽ ra về ngay khi uống nốt chỗ café còn lại nhưng chưa kịp làm như mình nghĩ thì ai đó đập vào vai tôi:

- Tôi ngồi đây được chứ. Quán đông quá!

Là cô, quấn một chiếc khăn quàng cổ màu xám, đang cố kìm chế những con ho để nở nụ cười ấm áp quen thuộc. Không hiểu sao tôi chỉ đáp lại bằng cái gật đầu lạnh lùng.

4. Tôi ít nói và sống nội tâm. Cái vỏ ngoài lạnh lùng làm nhiều người cho tôi là kẻ vô cảm. Khoa hay bảo: “Thời gian sẽ chữa lành tất cả” khi nhận ra dấu hiệu của sự mất cân bằng nơi tôi. Nhưng cậu đã nhầm. Có những nỗi đau mãi mãi không thể chữa lành dù được đánh đổi bằng bao nhiêu ngày tháng, nhất là khi đó là đoạn cuối của một chuỗi đầy yêu thương. Ngày mẹ tôi vĩnh viễn ra đi trong một vụ tai nạn kinh hoàng cũng là ngày ba tôi khép cửa hoàn toàn với cuộc sống. Ba tôi là người kì lạ, con người ta thường sống ở hiện tại và mơ ước về tương lai, còn ông sống mãi với những kí ức của ngày xưa. Chưa bao giờ tôi bước được vào thế giới đó của ông mà chỉ đóng vai là kẻ ngoài cuộc, quan sát những vui buồn qua đôi mắt nâu đầy ưu tư và lặng lẽ chăm sóc ông. Nhà chỉ còn lại hai người mà dường như mỗi người đều tồn tại trong thế giới của riêng mình. Cuộc sống ngoài kia náo nhiệt và nhiều màu sắc quá, còn tôi vẫn bối rối tìm cách thoát ra khỏi khoảng hẹp mà mình vẫn sống nhưng rồi luôn lạc lối. Nhiều khi tôi không biết mình nên rẽ trái hay rẽ phải, tiến hay lùi, cố gắng hay từ bỏ. Tôi chỉ là một con sóng nhỏ nhoi, tự đẩy mình ra xa mọi người rồi lại vô vọng khôi phục lại con đường đã cắt. Nhưng có nhiều thứ chỉ đến một lần, một lần và mãi mãi. Một khoảnh khắc. Thời gian đang bào mòn đi nỗ lực cuối cùng của tôi để có thể nhìn thẳng vào cuộc sống, và tôi lặng lẽ rút vào cái vỏ bọc lạnh lùng của mình, lo sợ một ngày nào đấy chiếc gai tự vệ cuối cùng sẽ bị bẻ gãy, bỏ lại một tôi yếu đuối và không chút kháng cự, bị động với những gì sắp tới.

Em đến với tôi vào khoảng thời gian đó. Chưa bao giờ em kể về quá khứ, về nguyên nhân tại sao em mắc căn bệnh thế kỉ. Và cũng chưa bao giờ em khóc, dù chỉ một lần. Chính điều đó đã kéo tôi ra khỏi hố đen của kí ức đau buồn, thứ luôn xuất hiện trong những cơn ác mộng dồn dập chỉ chực làm tôi giật mình thức giấc mỗi đêm. Rất tự nhiên, em ân cần dắt tôi vào thế giới tươi đẹp của em. Một chú chim sẻ nhỏ mới chào đời em tặng tôi vào ngày đầu tiên của tháng Năm. Một bức tranh vẽ màu trời một ngày đông trải dài bằng những đám mây xám, phẳng lặng và bình yên. Một cái nắm tay thật khẽ trong một ngày đầy gió, hai đứa đi lặng lẽ đi bên nhau, không nói một lời, nhưng hạnh phúc dâng đầy trong tôi. Và tôi biết, mình đã yêu…

5. Một mùa đông ngắn ngủi tôi chìm đắm trong niềm hạnh phúc có em, cũng là một mùa đông dài dằng dặt với Khoa khi cậu làm mọi thứ để kéo tôi ra khỏi “một cơn say nắng” và trở về với tôi của ngày xưa, dù cậu biết đó chỉ là một cái tôi-tồn-tại.

- Chính cậu nói họ cũng là những người bình thường như chúng ta – Tôi mở đầu cuộc nói chuyện mà cả hai đều biết khá khó khăn.

Khuấy cốc café một cách chậm rãi, như đang tập trung sắp xếp những ý nghĩ trong đầu, Khoa nhìn tôi, đôi mắt chứa một nỗi buồn chất chứa:

- Đúng, tớ đã nói điều đó, và bây giờ vẫn không thay đổi suy nghĩ ấy. Nhưng đây chỉ là một cơn say nắng, một cảm xúc thoáng qua thôi Dương à.

- Đó là tình yêu, tớ biết. Tớ thích ngắm nhìn cô ấy cười, cách cô ấy đan những ngón tay vào bàn tay tớ, cách cô ấy im lặng bên tớ. Và tớ tự hứa mình phải mạnh mẽ như cô ấy đã mạnh mẽ. Tớ sẽ là một bờ vai vững chãi mỗi lúc cô ấy đau đớn. Tớ đã khác với tớ trước đây rất nhiều.

- Nghe này Dương, và nhìn thẳng vào mắt tớ. Tình yêu mà cậu nói sẽ đi đến đâu? Liệu cậu có suy sụp nếu một ngày cô ấy biến mất?

Tôi im lặng nhìn cậu, nghe máu nóng cuộn trong huyết quản. Một chút thắt lại bên trái lồng ngực. Tôi biết cậu đang lo lắng cho tôi, rằng tôi sẽ gục ngã, sẽ còn lặng lẽ hơn và lạnh lùng hơn khi em xa rời tôi. Mọi chuyện sẽ đi đến đâu? Cả ngàn lần tôi tự hỏi mình điều đó và cũng bấy nhiêu lần tôi cho chúng đi vào lãng quên. Sự thật thì tôi không biết và không đủ can đảm để biết. Tôi chỉ ước ngày thêm dài ra và ngày mai sẽ chẳng bao giờ gõ cửa. Thời gian của em chỉ được tính bằng ngày. Giá Khoa biết được tôi đã tự đấu tranh với mình như thế nào và đồng cảm với tôi, dù chỉ một chút thôi, vì cậu từng là nơi tôi không bao giờ sợ hãi hay chần chừ trút mọi nỗi muộn phiền của cuộc sống bộn bề ngoài kia. Nhưng tôi chẳng thể thốt ra được lời nào. Tất cả chỉ là sự im lặng tàn nhẫn.
Không biết chúng tôi đã ngồi ở đó, tránh nhìn vào mắt nhau bao lâu. Café đã nguội, lắng lại thành một màu nâu sẫm lạnh lùng. Rồi bất ngờ, Khoa đứng dậy và vỗ vào vai tôi thật nhẹ, như góp nhặt tất cả sự yêu thương và tin tưởng trong mười mấy năm qua.

- Tớ không hiểu được tình yêu ấy, Dương ạ. Nhưng tớ tôn trọng sự lựa chọn của cậu. Mạnh mẽ lên và đừng hối hận. Cậu còn một chặng đường rất dài.

Và cậu xoay người, bước đi những bước thật dứt khoát. Tôi vẫn ngồi ở Đinh, nhìn xa xăm lên bầu trời màu xám trải dài và ngăn cho mình khỏi bật khóc. Từ bây giờ, tôi không đi một mình trên một con đường nữa. Vì tôi đã có Khoa.

6. Nhưng khi tôi bắt đầu xác định mọi chuyện rõ ràng cũng là lúc Minh biến mất. Biến mất hoàn toàn theo nghĩa đen. Lúc đầu, tôi tìm kiếm như một kẻ điên, chạy quanh những nơi cả hai từng lui tới, mong bắt gặp chút dấu vết của em ngày nào. Tôi đau khổ tự hình dung lại trong đầu mình cả nghìn lần những ngày có em bên cạnh, những cử chỉ nhỏ nhặt, những thông điệp không phát ra thành lời rồi bất lực tự hỏi mình có phải tôi đã bỏ sót hình ảnh nào báo hiệu sự biến mất này, tôi đã làm gì để em thất vọng, để em chọn cách rời xa tôi trong thời khắc quan trọng nhất của cuộc đời mình? Em chưa bao giờ nói chắc chắn về mối quan hệ giữa hai chúng tôi. Có lần em nói: “Đối với em, yêu bây giờ là một chuyện xa xỉ. Nó như những đám mây xám lững lờ trôi, em có thể nhìn thấy chúng, nhưng em không thể nắm bắt được chúng. Mà có lẽ, em không đủ khả năng”. Nói rồi em lại cười, lại thích thú chỉ cho tôi những quả bóng bay nhiều màu, lại đoán bừa chúng sẽ bay đến thế giới của Hoàng tử bé. Rồi trong một bức ảnh em gửi cho tôi, trong ảnh em đang đứng ở một nơi đầy tuyết, tay ngộ nghĩnh đưa thành hình chữ V, chú thích ở dưới một dòng đỏ chói: “Đoán xem em đang ở đâu này? Trực tiếp từ đỉnh Phanxipăng đây. Cậu đi cùng đoàn cứ hát mãi bài “Nụ hôn trên đỉnh Phanxipăng” rồi cắm một lá cờ có hình nụ hôn thật to lên đỉnh. Nhưng em biết cậu ta chưa có người yêu đâu. Cậu ta có AIDS từ khi mới sinh cơ. Ước gì có anh ở đây thì tốt nhỉ?”. Những lần cả hai đi bên nhau nắm chặt tay không nói, em cười đầy bình yên, đầu hơi cúi xuống để giữ đúng nhịp điệu của chân tôi và chân em. Tôi chìm đắm trong những hồi tưởng và ngày càng lặng lẽ hơn. Tôi đã bước vào thế giới của cha tôi từ lúc nào mà tôi không biết.
Và có lẽ tôi sẽ còn ở lại đó rất lâu nếu cha tôi, phải, chính ông, ông làm một việc kì lạ, lần đầu tiên ông vén tấm rèm cửa sau bao nhiêu năm rồi quay sang nói với tôi, giọng thật trầm: “Phải vén rèm lên thì nhà cửa mới khoáng đãng được. Mẹ con thích nắng tràn vào nhà”. Những ngày tiếp theo ông và tôi đi lòng vòng qua vài cửa hiệu bán hàng trang trí nội thất và các shop thời trang để mua vài lọ hoa, những chiếc đèn ngủ, một vài bộ quần áo mới, những hộp sơn nước nhiều màu và gọi Khoa đến giúp. Chúng tôi đã sơn sửa lại phòng khách và phòng của cha mẹ tôi màu vàng kem, màu mà mẹ tôi thích nhất và mở thêm vài cửa sổ. Khi tôi hỏi tại sao ông lại quyết định làm tất cả những điều này, cha tôi ôn tồn trả lời: “Vì ba hiểu mẹ con sẽ rất đau lòng nếu bà ấy biết ba đóng cửa cuộc sống của ba khi không có bà ấy bên cạnh. Và chúng ta còn có một đứa con để chăm sóc. Thật buồn con à, sau bấy nhiêu thời gian ba mới hiểu ra được điều đó, con đã lớn đến từng này chứ không còn là một đứa trẻ con suốt ngày chạy theo ba mẹ để chất vấn bằng những câu hỏi tại sao. Chao ôi, ba đã bỏ mất bao nhiêu thời gian thế này”. Ông lặng lẽ khóc và ôm chặt lấy tôi. Tôi cũng khóc, không chỉ hạnh phúc vì vừa tìm lại được người cha thân yêu của mình mà còn hiểu rằng ở một nơi xa xôi nào đó, Minh cũng muốn tôi sống tốt như khi có em. Ai lại muốn sống cạnh một người suốt ngày tỏ vẻ bất cần và yếu đuối cơ chứ?

7. Ba tháng sau, tôi nhận được một lá thư rất lạ, từ một đất nước rất xa, nhưng của một người rất quen. Thư của Minh. Những dòng chữ nhỏ nhắn em viết nói với tôi thật nhiều điều:

“ Anh,

Cũng khá lâu rồi anh nhỉ? Anh dạo này thế nào? Chắc cũng có nhiều thứ khác trước rồi. Ba tháng rồi, ba tháng trước em vẫn ở Sài Gòn, đến làng trẻ em mỗi ngày, đến Đinh cuối tuần và hẹn anh ngày chủ nhật để lại cùng được đi đâu đó, khám phá những điều mới mà từ trước đến giờ em chưa từng biết tới. Giờ, em đã ở một nơi xa, tuyết bao phủ khắp mọi nơi. Em rất thèm một tia nắng gắt, một cơn gió thốc khô khốc và một bàn tay nắm chặt. Nhưng mọi thứ đã quá xa vời.

Em biết mình thật ích kỷ khi bỏ lại tất cả, kể cả anh để bắt đầu cuộc phiêu lưu này khi mà em còn không biết đích đến của nó là gì. Nhưng đời là những chuyến phiêu lưu mà, và em sẽ còn đi cho đến khi nào mình gục ngã. Mà một phần trong em đã gục ngã thật rồi, em không ngờ, khi xa anh, mọi thứ lại khó khăn đến thế. Giá như anh đừng dịu dàng như thế thì có lẽ em đã hiểu tình cảm anh dành cho em chỉ là tình cảm của một người anh trai dành cho em gái, cho một đứa em bị số phận trêu ngươi từ khi mới chào đời. Nhưng hãy cho em tham lam một chút, được tự huyễn hoặc mình rằng đó là tình yêu. Trong thời khắc này, đó là nguồn sức mạnh lớn nhất của em, để em có thể bước tiếp mà vẫn tin rằng có một ai đó vẫn dõi theo mình.

Em đã rất sợ mỗi thời khắc ở bên anh, sợ rằng ngày mai thôi, anh sẽ không muốn gặp lại một cô gái có quá nhiều vấn đề phức tạp. Em đã cố ngăn mình lại, đóng băng cảm xúc vì em biết quãng thời gian còn lại là không nhiều nữa, cố không nghĩ về anh quá nhiều hay nói rằng em yêu anh. Nhưng không thể. Ngay cả lời chia tay cũng không thể thốt ra thành lời. Và em đã ra đi trong tình cảnh của một kẻ trốn chạy.

Đừng giận em nhiều, và đừng buồn vì em. Hãy bắt đầu cuộc hành trình của mình và tận hưởng cuộc sống theo đúng nghĩa nhất. Con đường của anh còn rất dài.

Cầu chúc cho anh nhưng điều tốt đẹp nhất.

Hãy xem đây là lời tạm biệt cuối cùng của em.

Em yêu anh.

Từ một đám mây màu xám.”
…
…
…”

Mây xám à, tôi cũng yêu em

8. Bây giờ, tôi được biết đến như luật sư riêng của những người bị AIDS và đóng góp nhiều về cho việc xóa bỏ kì thị đối với họ. Tôi vẫn tới Đinh mỗi tuần, chọn một góc khuất và mân mê chiếc cốc sứ có nhiều đám mây bên trên. Khoa vẫn tiếp tục cái điệp khúc cũ mềm từ ngày cậu chậm chững vào nghề cho đến lúc này, khi cậu đã là tay nhà báo kì cựu sành sỏi bậc nhất trong cái đất Sài thành này:

- Dương, đến bao giờ cậu mới thôi chờ đợi? Bắt đầu một cái gì mới đi chứ.

- Để làm gì. Cậu không sợ tớ lại vướng vào một cơn say nắng khác à?

- Ừ, tớ biết tớ không đủ sức để đánh bật cậu ra khỏi cơn say nắng nào. Cậu đúng là một thằng cha cố chấp. Ôi, trời lại chuyển sang màu xám rồi. Sẽ có mưa phải không? Tớ còn phải đón nhóc con nhà tớ nữa.

Tôi mỉm cười, gọi thêm hai cốc café nóng nữa, chẳng phải ai đó luôn cho rằng màu xám là màu bình yên hay sao. “Sẽ không mưa đâu”. Tôi nhấp một ngụm café nóng nổi và ngắm nhìn bầu trời, ở kia có một đám mây xám hơn tất cả số còn lại, và từ đó, tôi thấy khuôn mặt em hiện ra, một nét cười rạng rỡ. Em biết tôi vẫn sống tốt, rất tốt. Phải không, em của tôi?